"O MUNDO ENCANTADO"

"La educación es lo que sobrevive cuando todo lo aprendido se olvida". B. F. Skinner 

O 4 de decembro de 1492 cando Colón soltou a ancla fronte á illa de Bahía estableceu o patrón de conquista inaugurando un novo discurso que lle aportara xustificación á usurpación colonial do territorio e aos seus recursos. Colón topou unha cultura próspera que podía re-inventar para saciar o apetito dos monarcas. A riqueza da illa consistía en ouro, elaborados traballos de pedrería e outras xoias culturais. Ollando as bondades dos indíxenas, resolveu comunicarlle á raiña que sería fácil poñer toda a illa e os seus habitantes ao seu servizo. 

A declaración é un xeito de falar pola que o que fala establece un feito creando unha realidade nova. Trátase de establecer un cambio como se xa tivera lugar e a partires dese instante, pasa a ser unha verdade. Xustificar un expolio inducindo a aceptación ao describir algo como se fose real. So queda tomar medidas políticas para revestir as accións de legalidade. As declaracións se convirten en condicións que convirten aos expoliadores en señores-dominadores pola autoridade do mismo Deus e aos individuos en vasalos obedientes baixo pena de padeceren a disociación espiritual. 

Na actualidade as transnacionais utilizan as declaracións para convertir a experiencia humana en materia prima gratuita ignorando os dereitos e os intereses da persoa, o que as converte en propietarias dos datos da experiencia dos individuos. Esta concentración de datos aportan un coñecemento sen precedentes ao poder neoliberal que o emprega para exercer o seu dominio na aprendizaxe social que é, en definitiva, o marerial co que se constrúe a cultura que estructura a mentalidade de cote.

A división victoriana do traballo se convirte na división da aprendizaxe social a traveso da facilitación gratuita dos datos da memoria dos individuos. ¿Somos realmente conscentes do que implica unha apropiación de tal magnitude? A resposta precisa un esforzo de introspección para chegar a unha verdadeira análise do "autoconcepto". O coñecemento dun mesmo leva directamente a unha toma de decisións. Coñecer que significa o ser social sano é imprescindible para crecer como ser humano. Decía Spinoza que non nos esforzamos, queremos, apetecemos ou desexamos algo porque xulgamos que é bo, senon que xulgamos que é bo, porque nos esforzamos por elo, o queremos, apecemos e desexamos. Trátase de esforzarse polo que se desexa e, ao mesmo tempo, actuar en concordancia co que é bo para o outro.

O proxecto de individuo que se establece a traveso da psicoloxía, a pedagoxía, a socioloxía, a economía e a lingüística perfila un cidadá obrigado pola necesidade e o desexo. Non obstante, o ser humano precisa actuar dacordo coa forza que persevera no seu ser individual en relación coa sociedade . A persoa non so busca o ben para sí, senon tamén para o outro. De acordo con isto, o desexo non atende ao exceso. Atende á xusta medida. No foro Económico Mundial de Davos en 2015, alguén preguntou sobre as ideas acerca do futuro de internet. Parece que a resposta foi que será sustituido sen apenas decatármonos por un mundo virtual no que estaremos integrados. A súa imbricación na vida diaria será tan íntima que non será advertida. As máquinas se axustarán de tal xeito ao contorno dos humanos que o mundo virtual será como dar un paseo por un bosque encantado.

A VIAXE (2): LATEXO KÓSMICO

"El secreto del cambio es enfocar toda tu energía, no en la lucha contra lo viejo, sino en la construcción de lo nuevo". Sócrates

O Pléroma é a Unidade primordial da que xorde todo o que existe, a plenitude da vida. A unidade esencial da que emerxen os seres divididos en pares opostos en esencia para voltar de novo á unidade. Abraxas é a súa máxima expresión. O latexo kósmico revela a orde, a harmonía, e a fecundidade da permanencia. Se nos presenta con múltiples formas. Ao contemplalo se descubre a multiplicidade do Ser. Todo está escrito no código kósmico. Non hai máis que desifralo para comprender o misterio da vida. Revela as modalidades da divinidade do Ser, ontofanía e hierofanía. A naturaleza co eterno retorno de vida e morte; o florecemento da primavera e a finitude do inverno, morte e renacemento de Dionisos que mostra o trascendente: a conciencia da infinitude. 

A terra se representa como nodriza universal e o ceo como o xermo da divinidade. O ceo revela a "durée", a trascendencia aeternitas. Representa o absoluto porque é elevado, infinito, eterno. É por iso poderoso. A persoa se admira ante o misterio da fecundidade terrestre e queda fascinado coas propiedades da naturaleza (Kosmos). A unión do ceo e a terra eleva a ollada a unha concepción total do individuo de tal xeito que a morte da materia non poría término á vida. A morte non sería máis ca unha modalidade da existencia terrea. 

O Kosmos-Naturaleza é un organismo vivo que se renova de cote. Misterio da inagotable aparición da vida coa súa rítmica renovación. É como unha árbore xigante que se rexenera sen fin. Trátase dunha trasposición de imaxes a escala micro e macrospópica. Amosa unha visión que permite descifrar nos ritmos da vexetación ideas de rexeneración, de saúde, de eterna xuventude, e de inmortalidade. A miragre do froito da ábore da vida confire inmortalidade, omnisciencia e omnipotencia. É o froito que alimenta o xermo da divinidade natural que todo mortal leva no seu interior.

Co nacemento pasamos dunha situación definida á indefinición, á incertidume. So existe a certeza dun constructo do pasado e a morte ao facerse presente o futuro. Nacemos desvalidos cunha yoidade apenas desenvolvida, pero contamos coa capacidade de aprehender. Mergullados no seo materno non experimentamos a separatidade. So cando comenzamos a desenvolver o sentimento de separatidade coa individualidade toma sentido a escisión a traveso da figura da nai e aflora a necesidade de retroceder ao seo materno para recuperar a Unidade.

O bebé nace predisposto a desenvolver o seu temperamento innato. Trátase dunha cuestión impresa na psique. A simbiose e o apego cara a nai leva impreso o selo da búsqueda da Unidade. Escindido da unidade vai tomando conciencia de si mesmo e da súa manifesta separación . Procede da Unidade, forma parte dela e, sen embargo, sente a separatidade dun mundo fragmentario, impulsado polo mito bíblico do paraiso: Adán e Eva que viven en harmonía coa Unidade (Edén) pero sen conciencia de sí mesmos e da súa situación de separación, inician a historia coa perda da unidade. Expulsados da Unidade añoran a súa harmonía. Intentan recrear a armonía perdida que tanto ansían, pero lles resulta imposible. Poden, sen embargo, re-crear unha nova harmonía que os conecte coa Unidade. Tenden, como seres separados, ao crecemento persoal que os devolva ao estado orixinal. 

Progresión e regresión representan os polos aos que o individuo se enfrentará para unificar. Escoitar o interior e intentar integrar pasado e presente, interior e exterior, o persoal e o social. Á individuación é un proceso de integración a resolver. As solucións son ilimitadas, pero virán condicionadas polo contexto socio-histórico e cultural xa que, a sobrevivencia limita a re-creación da harmonía da Unidade nun mundo concebido para a división. 

A Plasticidade do ser humano é un proceso ilimitado. Integrar a estela que deixa ao seu paso a existencia se converte no factor de cambio para o Ser. Presinte que, "ego non sum ego". Vislumbra que o ego consciente non é a totalidade da psique e que o pouso que vai deixando a existencia opera nel de forma subliminal sen apenas decantarse. Tomar conciencia dese sustrato amplia e fai máis profunda a experiencia. A guía e o sustrato inconsciente. 

O inconsciente fala a traveso de símbolos e de soños. É un estado constante, duradeiro, que se perpetúa semellante a sí mesmo; é un continuo. Escoitamos, falamos, lemos, sobre un "éter" inconsciente que prosegue, en silencio, tecendo o fado. Tece de cote un vasto soño que, imperturbable, segue o seu camiño por embaixo da conciencia, emerxendo ás veces perante a noite, en soños, ou a traveso de pequenas perturbacións durante a xornada. A persoa se completa ao establecer comunicación co inconsciente; ao aceptalo e integralo na súa conciencia. 

O proceso de aceptación e integración implica retroceder á Naturaleza para buscar os sinais que fagan comprender a orixe. Os soños non son máis que raíces invisibles dos pensamentos conscientes. O inconsciente trata de facerse consciente. O individuo que soña entra nun mundo interior que amosa a clave da interpretación. Descubre as claves da Totalidade que lle permiten medrar e completarse. 

É importante atender e entender cando a actividad consciente cae por embaixo de "cero" e desaparece no inconsciente, onde continúa baixo a forma de actividade inconsciente. Entender que, o que se manifesta nos soños non é máis ca un despreciable residuo de conciencia; nos soños temos un papel esencialmente pasivo, sufrímolos. Reflexan as distintas capas da psique. No nivel superficial poden mostrar contidos que foron absorbidos subliminalmente ou empurrados desde o consciente á parte superior do inconsciente. Poden dicirnos cousas sobre nós mesmos, sobre outras persoas ou sobre os acontecementos; proxectarse cara diante ou cara atrás no tempo. Desde estractos máis fondos afloran novos contidos que revelan ideas creativas ou xermos de futuras condicións emocionais. Ademais, nos grandes soños arquetípicos do inconsciente colectivo, a miudo aparecen símbolos de naturaleza relixiosa ou mitolóxica que están tencidos co numinoso. Os patróns do soño revelan o crecemento psíquico gradual que caracteriza o proceso de individuación. O crecimiento interior que emerxe pouco a pouco na vida consciente re-creando a personalidade plena e madura.

Coa suma das fases conscientes  dunha  vida obtemos  a  metade  ou, como moito, as  dúas terceiras partes da súa duración total, o resto, é vida inconsciente. Durante a noite permanecemos mergullados no "éter" do fado atemporal. Ao espertar compre ter sempre a conciencia ben disposta. A imaxinación, os soños e a sombra, son estacións ao longo do camiño da aceptación de nós mesmos tal como somos para deixar á vida ser. Pero, non deixemos que o inconsciente tome o mando en exclusiva. Sen o consciente nos extraviariamos no descoñecido: O misterium.

A VIAXE (1): "ACERCA DA VIDA"

"Vivir significa asumir la responsabilidad de encontrar la respuesta a los problemas que plantea y cumplir las tareas que la vida asigna a cada individuo". Viktor E. Frankl

Á vida é a que cuestiona e o ser humano o que responde con responsabilidade coa acción conscente. Nada hai que esperar da vida, senon creala. É probable que o fado permaneza expectante e nos trascenda, pero so se non hai aceptación e acción autoconscente. Coñecer a tarefa e entendela ten un valor terapéutico e sanador, abre a porta á conciencia.

A persoa autoconscente, non é vitima nin verdugo, polo tanto, non é culpable senon responsable. O mundo é un proceso, todo está en movemento. É a nosa creación, todos temos a responsabilidade de crear o noso proxecto vital. Desenvolver a ollada para ver as infinitas capas da realidade e implicarmonos na vida con seguridade de atopar o que buscamos. Mergullarnos na tobeira como Alicia para ir descubrindo, a cada paso, novas posibilidades. Os animais obran por pulos, o ser humano intúe, observa, decide e crea, é un creador consciente, un demiurgo.

Toda situación é unha creación enerxética que se nos ofrece como un campo de proba. É a materia prima coa que construiremos o fado. Son precisos dous elementos: a aceptación e a confianza. A decisión como acto leva implícito o xermo do fado. É a lei da causa-efecto. Todo acto ten unha resposta que vai construindo o fado. Cada erro é un premio que nos indica o camiño. Non debemos temer porque o medo dispersa a ollada.

A certeza da morte ilumina as sombras da viaxe. A magnitude da vida non se mide, se vive. A chave para visualizar o segredo da vida está no interior de cada induviduo. Mira cara dentro sen medo e logo olla ao teu redor. O mundo tornará na cor da túa ollada se observas co corazón. Todo é mental. Non existe nada fóra que non estea dentro como se menciona no Kybalión, o que é arriba é abaixo, como é adentro, é afora. Todo parece bipolar, doble. Os opostos son idénticos en naturaleza, so son dierentes en grao. Os extremos se tocan. Todas as verdades son medias verdades. Son anacos, divisións da totalidade.

Se queremos definir ao ser humano, deberiamos  chamalo o indeterminado. So un ser humano se pode determinar a si mesmo, o que observamos so é un "produto" de consumo do capital. O carácter non é máis ca unha camisa de forza que impide os movementos do temperamento. Un seductor envoltorio do lapislázuli. A liberdade nunca se perde porque a liberdade é a esencia do ser humano. So se enmascara na representación teatral burguesa. Ollo, porque a máscara (persoa) remata suplantando ao individuo.

A existencia é misterio que se revela no acto. Compre ter paciencia para non anticipar e templanza para aceptar e decidir. O individuo nunca é completamente nada, sempre é proceso de algo, auto-actualización. Se actualiza cando o "eu" se disolve no "ti" que lle da sentido á existencia. É a remisión ao trascendente que está alén do ego. Un "eu"que se realiza no contacto co "outro" e non so contemplando a súa imaxe especular. Non é Narciso, é Dionisos.

"AROMA DE LAVANDA Y VAINILLA"

"Puede tener un automóvil del color que desee, siempre y cuando desee que sea negro" Henry Ford

No es algo novedoso que, cuando el mercado tiene un producto acabado, tiene la necesidad de que se compre ese producto. Si no existe la necesidad de comprar, hay que crearla. El credo de la innovación digital como herramienta del capital es la "disrupción" y la velocidad; es decir, la destrucción creativa acuñada por Joseph Schumpeter. En Silicon Valley se conoce con el eufemismo de innovación sin permiso. De esta forma, tienen la llave del capitalismo aquellos que destruyen una realidad para construir otra. Es el viejo leitmotiv del imperialismo que lleva implícita la deconstrución del Ser en lo humano para adaptarlo a una nueva realidad. Pero, en contra de lo que creía Schumpeter, el mecanismo de evolución del capitalismo, se impone desde el propio mercado y no por las necesidades de los consumidores. El proceso capitalista no eleva el nivel de vida del consumidor, crea el espejo en el que se mira porque este se identificará con su imagen especular. 

Para que la realidad impuesta perviva en el tiempo, es necesario crear instituciones y/o trasladar sus objetivos a las ya creadas. No es más que la vieja dialéctica, destruir para construir algo diferente. No existe realidad sin credo. El credo es el capitalismo racional establecido utilizando las propias instituciones democráticas modernas. Nos dicen que la privacidad es el precio que hay que pagar por el acceso a la información, pero el quid pro quo es pérdida de privacidad por desinformación alienante. No debe llevarnos a engaño su rápido ascenso institucional y su significativa expansión ante la promesa de una potencial inversión basados en la defensa de un ideal social. 

Amparado por las instituciones del Estado, el capitalismo de la Red nos promete vivir una vida eficaz y nos ofrece una vida virtual. Una regresión freudiana a la infancia a través del juego y la seducción del ego y su imagen especular. El resultado es una perversa manipulación para saquear nuestra identidad a través de los datos de nuestra memoria episódica y los hechos de nuestra memoria semántica. Este proceso ha escapado a nuestra comprensión no porque arraigara con rapidez, sino porque lleva mucho tiempo fraguándose. El precio que pagamos para recuperar el autoconcepto (identidad) y con ello la autoestima es nuestra propia identidad. Una vez más florece la neurosis freudiana y la sombra de la época victoriana se cierne sobre nosotros. 

Que Schumpeter calculara una duración de décadas para un proceso de institucionalización de este tipo nos estremece. El derecho al futuro, la capacidad de acción del individuo y la autonomía de la persona como requisitos esenciales del libre albedrío y, el concepto mismo del orden democrático están siendo vulnerados. Nuestras vidas están siendo transferidas, traducidas en datos, al capital. Nos han sido expropiadas unilateralmente para su reconversión sin nuestro conocimiento y por lo tanto sin instrumentos para combatirlo. Las formas de acción colaborativa han sido usurpadas bajo la seducción del poder convirtiendo la lucha por los derechos de las personas y el futuro en una quimera, en un sueño, en una ilusión.