"ALTER ENAXENADO VS APERTURA AO OUTRO"

“Se puede amar a los amigos y a la verdad; pero la moralidad consiste en dar la preferencia a la verdad”. Aristóteles 

A cuestión do Ser non é unha cuestión aillada e allea as nosas vidas. O individuo actual considera á filosofía como algo alleo. Considera o pensamento filosófico como algo extrano e innecesario para a vida. Non se decata que do seu rizoma xurdiu a ciencia orixinaria; que o tedio e o aburrimento que provocan unha vida absurda e sen sentido é orixe de procesos de tristeza e angustia que poden minimizarse cunha actitude filosófica activa. Compre pensar que a meditación axuda a  cultivar  a  autonomía de pensamiento entrenando á mente para ser, evitando ser programado. 

Esquecer e descoidar o propio Ser supón descoidar a esencia da vida. Trátase de dirixir a mirada cara a existencia do Ser humano; aceptar e asumir a propia conciencia, ese sentimento íntimo que todos percibimos e tentar entendela. Como a propia palabra indica, con-ciencia; é dicir,  con coñecemento. Ela é a fonte de toda percepción interna e de toda cognición. A conciencia é intencional posibilitando a percepción tanto interna como externa. O acto de conciencia e o acto de pensar son procesos permanentes. A conciencia percibe fenómenos psíquicos que o pensamento elabora. A elaboración xorde dun circuito  dialéctico entre pensamento e linguaxe. O individuo cuxa conciencia é intencional está aberto a un mundo de posibilidade no que decide actuar con responsabilidade. 

O fenómeno percibido cobra significado mediante o acto intencional a traveso da dialéctica pensamento-linguaxe que configura o significante e o significado. Para intuir e entender a orixe do proceso é preciso poñer en suspensión todo coñecemento establecido e chegar ao Ser, romper coa actitude a-critica de aceptar sen máis a realidade externa. Como dicía Husserl, a realidade natural do espíriu permanece dormida no inconsciente. A epojé fai que as vivencias se perciban con claridade para crear un coñecemento que se pregunte pola orixe da realidade que está na vida fáctica dos pobos.

A estructura orixinaria da realidade permanece disfrazada pola utilización vana de significante e significado. As vivencias non son meros obxectos que están aí, senon que eu-nós mesmos creamos ao dirixir a intención da conciencia. A historiografía que lle da significado aos entes neste mundo, produce una personalidade fría e insolidaria que debe ser superada. O yo creado pola modernidade, aillado e sen esperanza, debe revertirse para abrirse ao outro, non transformado nun alter-ego enaxenado de si pola linguaxe discursiva do poder, senon aceptando e respetando a diferencia que cada mismidade aporta na construción da realidade. O ser si mesmo polo feito de ser consciente de si é solidario e empático na apertura e na entrega cara o outro. É a definición historiográfica que se utilizou para construir o ego a que invisibiliza cosificando e negando ao outro. 

O ser consciente pon en suspensión o relato histórico para liberalo como produto da avaricia. Busca unha resposta para o recén que abre os ollos por primeira vez sen decatarse de que chega a un mundo ocupado, cuxos límites están definidos por un relato histórico hermético, insolidario e ríxido. Non somos para a morte nin para a enxenación, somos para a Vida que nos define,  nos explica e nos  implica. A irresponsabilidade cara outro non ten a raíz na conciencia de si mesmo, o yo inconsciente non se constrúe per se, tan so  é unha creación dun sistema de relacións orquestado polo relato historiográfico. A dirección e o significado ético nacen da responsabilidade que se orixina ao tomar conciencia da realidade e de si mesmo xa que o si mesmo non so é o centro, senón a meta e a expresión máis completa da vida. 

"¿...?"

"To be or not to be, that is the question". (Hamlet) W. Shakespeare. 

O ser e o non ser se esclarecen mútuamente nunha dialéctica que determina ao ser no tempo que é o mesmo que decir ser no mundo. A ordenación do tempo o regula todo en torno aos individuos. Podería decirse que é un atributo de dominación. Un poder que se nos impón a partires do cal comenza todo até que torna en pasado. A pretensión temporal establece a grandeza do poder. A forza é máis coercitiva e inmediata que o poder; sen embargo, o espacio e o tempo pertencen ao poder. 

A persoa persevera na evasión, fuxe do tempo sin decatarse da súa fugacidade. Apenas barrunta o seu ámbito histórico. Rexeita o comenzo e busca refuxio na continuación. O historicismo que opera na discreción e de xeito arbitrario vai quebrantando lentamente a interpretación de época en época disfrazando o dereito natural dos pobos á vida e o dereito das persoas a despregar as súas potencialidades. 

A instalación de novas ordes nas épocas de maquinacións  é sempre unha cuestión de poder. Os esforzos que hai que invertir para facer creíbles as explicacións se solucionan incluíndo á persoa nas maquinacións coa axuda das novas tecnoloxías e a historiografía evitando que poida tomar decisións esenciais. Para que as maquinacións conserven o auténtico poder debe asegurarse que todo é esencialmente político e que, é precisamente ese carácter, o que debe primar en cada ser humano. Como decía Heidegger, o home aínda se arriscou pouco a adentrarse na pregunta polo espacio no que a súa esencia se vai trazando. So se pon de acordo consigo mesmo cando se decata da superficie pola que se deixa arrastrar aínda que queira pensar que é él a forza propulsora. 

¿Quén  goberna? ¿Onde está a súa sede? ¿Onde a paisaxe que descuella? Primeiramente teremos que facelo visible para logo cultivalo. Coa meditación xorden decisións porque meditar é averiguar o que hai que decidir para que o esencial non quede relegado á indiferencia. Quizais algún día desapareza a meditación coma unha quimera que se esvaeceu no tempo e, o que foi se transfira a unha forma de xestión do tempo virtual. Sen embargo, compre deixar constancia destes e outros signos da nosa civilización para que algún día haxa a posibilidade de chegar a coñecer o seu alcance. Estos fenómenos practican un proceso no que a masa dos antigos e os novos homes instruídos rematen imbuidos polo relato historicista. 

As repercusións historiograficas dunha historia pretérita se afianzan tenazmente na memoria das xeracións futuras baixo o  palio dunha ciencia sosegada pola erudición dun mundo apaciguado co alcance das súas preguntas e respostas. Quen agarde consolarse coa ciencia o único que poderá obter dela será o nome e as opinións historiográficas acerca dela. Todo consuelo soslaya a inescrutable mudanza do ser humano. As preguntas futuras non so deben preguntar algo distinto, senon preguntar doutra maneira. De tal xeito que lle dean resposta á transformadora incorporación do ser humano na estancia da existencia. 

"O ALTER..."

"El lenguaje es el bien más precioso y a la vez más peligroso que se ha dado al hombre". 

Dicia Hölderlin que alí onde está a dor está tamén o que o salva. Que, únicamente cren no individuo aqueles que tamén o son. Max Meyer titulou Psicoloxía do outro un manual que recibiu escasa atención e rematou esquecido. Segundo Skinner, Meyer combinou a psicoloxía e a física na busca de absolutos. Afirmou a esencia condutista segundo a cal, o mundo dentro do pelexo do outro perde o seu estatus preferente. A conduta humana sucumbiría á investigación científica so si os psicólogos aprendían a ver aos seres humanos como o outro e deixara a un lado a experiencia interior das persoas. Deste xeito, a psicoloxía científica restrinxiría o seu ámbito aos comportamentos sociais. O ser humano para a psicoloxía deixaría de ser si mesmo para converterse en un alter enaxenado que tería que recodificar dúas das experiencias de orde superior máis significativas: a vontade e a liberdade. 

En más alá da liberdade e a dignidade, Skinner sostén, equivocadamente (noutro momento se explicará por qué), que liberdade e ignorancia son sinónimas, o que se traduciría en que o coñecemento non nos fai libres, senón que nos libera do feitizo da liberdade. Non é o coñecemento o que nos quita a liberdade, senón a ideoloxía que se agocha tras él; é dicir, cómo se utiliza. Para Meyer e Skinner, nocións como liberdade, autonomía, sentido e capacidade de acción son mecanismos de defensa que nos defenden da ignorancia humana. Non nos deixemos enganar pola ilusión da linguaxe victoriana da modernidade. O contorno so determina a conduta cando se ignoran os entresixos do condicionamento do  mesmo xeito que a maxia perde o encantamento ao descubrirse o truco. 

Meyer, igual que o fixera I. Kant doutro xeito, expulsa a ánima, o eu, a mente e a conciencia da ciencia. Supostamente,  a alteridade nos conduciría a unha nova forma de liberación política. ¿Inxenuidade académica ou ilusión?, pretender favorecer ao ser humano afianzando unha modernidade eficiente e racional. Non podemos culpar ao inaccesible do ser humano, tan necesario no proceso de individuación, dos episodios de represión, tortura, masacre, escravización e xenocidio por parte das élites do interdicto. Quizais  o ser humano como organismo explique a tendencia á manipulación das ciencias actuais. Desgraciadamente a ciencia sirve ao diñeiro e utiliza as súas conquistas para crear un crepúsculo de formigas no que a liberdade se entrega como pago polo coñecemento sectario. 

Skinner en La conducta de los organismos, non deixa de proclamar con boa fe que a liberdade non é outra cousa que a ignorancia que agarda a ser conquistada, craso erro. A liberdade implica responsabilidade polo que todo ser humano responsable é libre. Pero non so a traveso do coñecemento, senon do entendemento. Que enganado está aquel que cre que o libre albedrío non é máis ca un anaquiño de negación indixesta pola falta de información sobre os determinantes reais da conduta. So é unha certeza para aquel ou aquela que se deixan seducir por un relato que os allea de si mesmos convertidos nun alter, nunha condición experimental, unha variable de laboratorio, un número nunha distribución estadística. 

"MANIPULACIÓN UBICUA"

"Es un hecho sorprendente que aquellos que se oponen más férreamente a la manipulación de la conducta, no obstante, hacen el esfuerzo más vigoroso para manipular las mentes". B. F Skinner 

A intelixencia aplicada á computación ubicua implica acción; é dicir, que os sensores na Internet ambiental poidan ser tamén accionadores. O obxectivo é a intervención e o control ubicuos. O poder busca modificar as accións no mundo en tempo real. Os sensores intelixentes poden rexistrar e analizar a conducta no momento e averiguar o xeito de cambiala. Todo elo caracteriza unha nova faceta da produción que enfatiza as economías de acción. Unha fase decisiva dos medios de produción do capital cara un sistema operacional máis complexo e interactivo. Un fito na carreira para garantizar o lucro. 

A afinación consiste en ofrecer pistas subliminais dirixidas a modelar sutilmente o comportamento no momento e lugar precisos co obxectivo de influir nel do xeito máis eficiente. Outro xeito sería o denominado "empurronciño" que Richard Tales e Cass Sunstein definen como "calquiera aspecto nunha arquitectura da elección que modifique o comportamento das persoas nun sentido predecible". As situacións están estructuradas para canalizar a atención e influir na acción dos individuos. 

A visión do mundo dos economistas da conducta é a dun pensamento humano fráxil e imperfecto. Esta visión anima aos gobernos para que diseñen "pequenos empurróns" que encamiñen a toma individual de decisións cara resultados concretos. O que se pretende é fomentar eleccións e decisións que parecendo libres, favorezan os intereses dos especuladores. Para iso, se compra a intelixencia de eminentes científicos formados para dominar as artes e as ciencias. 

O arreo é un enfoque que se basea no control de determinados elementos no contexto inmediato do individuo. Permite instrumentar a distancia a situación humana pechando as vías alternativas de acción guiando o comportamento por un camiño aproximado á certeza total.

Por último, o condicionamento é un enfoque para inducir un cambio na conducta.  B. F. Skinner sostiña que a modificación da conduta debería imitar o proceso evolutivo no que o comportamento é seleccionado polo seu éxito adaptativo en condicións ambientais. Propuxo o condicionamento operante a traveso do reforzo. Desenvolveu quendas de reforzo capaces de modelar as rutinas conductuais iniciando a inxeniería do comportamento. Condicionar a grande escala é esencial para o capital ao garantizar a prevalencia dun sistema que se basea na creación e o control das necesidades de consumo. 

"TELEMETRÍA E FUTURO"

"Existe al menos un rincón del Universo que con toda seguridad puedes mejorar, y eres tú mismo". A. Huxley

A exploración internacional de 1964 nas illas Galápagos brindou unha oportunidade única de explorar as posibilidades da telemetría, unha tecnoloxía que se basea na transmisión de datos a longa distancia. A telemetría posibilitaba xerar enormes lotes de datos e ofrece a oportunidade de realizar estudos con correlacións de poboacións de animales. O principio clave é que a telemática funcione sen que o portador sexa conscente de que a porta, aínda que, o realmente importante é o proceso de teleestimulación que monitoriza o comportamento e revela como pode modificarse e optimizarse nunha comunicación na que o observado non é conscente da súa participación. 

A tecnoloxía portable con sensores a grande escala que se comenzou a utilízar para estudar o clima, a xeografía e a ecoloxía do planeta, deu paso á implementación das cámaras municipais de vixianza que posibilitan a visualización dinámica da situación realista dos seres humanos cando camiñamos polas calles e aceiras das nosas cidades para rematar nunha versión animada da dinámica en tempo real nunha plataforma como Google Earth.

A ciencia que nace para seguilo comportamiento animal sofre unha metamorfose e se converte no modelo de base para que o capitalismo explore as posibilidades do comportamento humano. A teleestimulación de determinados tipos de conducta se utilizará, non para "salvar" ao ser humano da catástrofe, senon para estudar a predictibilidade da súa conduta. A computación ubicua carece de sentido sen a sensibilidade ubicua que transmite a experiencia para que sexa computada. 

A experimentación co chamado "árbol de escoita" emite un sonido que chama a atención e anuncia un futuro no que a información dixital podería convertirse nunha parte integrada do mundo físico. O obxectivo é crear un entorno virtual de sensores no que rastreadores cruzan datos a cote de lugares, interiores e exteriores, até cidades enteiras. A terra prometida aportará omnisciencia dixital, un entorno ubicuo de realidade aumentada até o derradeiro recuncho intuitivamente navegable. Representará unha prolongación de nós mesmos e, a información fluirá de xeito contínuo, directamente á nosa ollada e aos nosos oídos fulminando os límites da individuación. 

A idea é informatizar todo o espacio físico e todo rastro de comportamento desde o canto dun paxaro até o derivado sorriso dun meniño. O zumbido dunha abella e o canto dos rumorosos se agregarán a un fluxo continuo de información que abarcará todo o planeta no que se fusionarán á percepción humana todos os aparellos "omniscentes". A ansia coa que agarda o capital estes acontecementos para facerse co control do planeta camiña á par coa política implementada pola tecnocracia neoliberal. "Deus nos pille confesados"